maskalda, 2017

9 min | for ensemble (7 musicians) (fl., Bass cl., pn., vn., vla., vc., db.)

commissioned by ensemble dissonart


Eigenverlag

PROGRAM NOTES/PRESS

DE

Maskalda ([mask]e + sk[al]a + akkor[d])

Für 7 Musiker

Masken dien(t)en in den verschiedensten Kulturen in ihrer primären Funktion das Wirkliche hinter einem künstlich/künstlerisch Gestalteten (Imaginären) zu verstecken. Im 20. und 21. Jahrhundert ließen sich zahlreiche Künstler davon faszinieren, dass eine Maske mehr zu offenbaren als zu verstecken vermag (Pablo Picasso: A head is a matter of eyes, nose, mouth, which can be distributed in any way you like). Schon durch bloßes verstecken von Teilen eines Ganzen kann die Aufmerksamkeit auf bestimmte Aspekte eines Objektes gelenkt und eine ganz spezifische Dimension des zu Betrachtenden offenbart werden. Das Vertraute wird fremd, oder umgekehrt, in dem was man für fremd hielt wird das Vertraute erkannt; das Vortäuschen des Realen, die verschiedensten Perspektiven des anscheinend Gleichen…

Die Anwendung von Masken in der Musik (die überwiegend ihren Ursprung in der Sieb-Technik von Iannis Xenakis hat) erlaubt u.a. die Generierung musikalischer Strukturen, die mit permanenten Metamorphosen der gleichen Grundstruktur vergleichbar sind.

In maskalda werden Masken – auf rhythmische, melodische, harmonische und klangfarbliche Ebene – angewendet, deren Abfolge sich spezifisch modifiziert. Dadurch werden Aspekte der formalen Struktur kompositorisch mitgedacht.

Der Entwurf einer musikalischen Form, die weder „von unten nach oben“ als Produkt der Manipulationen eines Klangmaterials, noch „von oben nach unten“ als ein mit Klangmaterial „verkleidetes“ aufgesetztes formales Schema entsteht, sondern „sowohl als auch“; der Entwurf einer musikalischen Form, die als etwas Organisches (aus kleinen Teilen gezielt zusammengefügtes) Ganzes gedacht und gehört werden möge.

GR

maskalada (2017) για φλάουτο, κλαρινέτο, πιάνο, βιολί, βιόλα, τσέλο και κοντραμπάσο

Maskalda ([μάσκ]α + [σκάλ]α/κλίμακα + ακορ[δα])

Η χρήση της μάσκας στις παραστατικές και εικαστικές τέχνες εκτός από την πρώτιστη λειτουργεία της (όπως συναντάται σε πολλούς πολιτισμούς στην αρχέγονη της μορφή) να κρύψει το πραγματικό πίσω από ένα τεχνητά ή καλλιτεχνικά διαμορφωμένο φαντασιακό, δίνει την δυνατότητα, μέσω της απόκρυψης μερών του όλου, να επικεντρωθεί η προσοχή της παρατήρησης μόνο σε συγκεκριμένα μέρη του, αποκαλύπτοντας πολλές φορές έτσι μια ιδιαίτερη διάσταση του. Κατά προέκταση χρησιμοποιήθηκε αυτή η τεχνική ως μέσο δημιουργίας διαφορετικών προοπτικών ή εναλλαγής της οπτικής γωνίας παρατήρησης του ίδιου αντικειμένου π.χ. πόσο ξένο μπορεί να γίνει κάτι που μας ήταν οικείο ή και αντίστροφα, την αναγνώριση και συνειδητοποίηση του ξένου μέσα σε κάθε οικείο.

Οι πολυάριθμες εφαρμογές της τεχνικής στην Μουσική που ως επί το πλείστον έχουν την αφετηρία τους στην τεχνική των κοσκίνων (sieves) του Ιάννη Ξενάκη επιτρέπουν την παραγωγή μουσικών δομών που θα μπορούσαν να συγκριθούν με συνεχείς παραλλαγές και μεταμορφώσεις μιας αρχικής βασικής δομής. Στο έργο maskalda εφαρμόζονται μεταξύ άλλων μάσκες, οι οποίες μεταβάλλονται και εναλλάσσονται με συγκεκριμένο τρόπο στο χρόνο καθορίζοντας έτσι βασικά χαρακτηριστικά της μορφολογικής δομής του έργου.

PERFORMANCES/RECORDINGS